«Jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie» (Łk 1, 50)

Drodzy Bracia i Siostry!

«Jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie» (Łk 1, 50) — to temat iii Światowego Dnia Dziadków i Osób Starszych. Temat ten przywodzi nam na myśl błogosławione spotkanie młodej Maryi z jej starszą krewną Elżbietą (por. Łk 1, 39-56). Napełniona Duchem Świętym, kieruje ona do Matki Bożej słowa, które tysiące lat później nadają rytm naszej codziennej modlitwie: «Błogosławiona jesteś między niewiastami i błogosławiony jest owoc Twojego łona» (w. 42). A Duch Święty, który wcześniej zstąpił na Maryję, podpowiada Jej, by odpowiedziała poprzez Magnificat, w którym głosi, że miłosierdzie Pana rozciąga się z pokolenia na pokolenie. Duch Święty błogosławi i towarzyszy każdemu owocnemu spotkaniu różnych pokoleń, dziadków z wnukami, młodych ze starszymi. Bóg pragnie bowiem, aby tak jak Maryja wobec Elżbiety, młodzi wnosili radość w serca starszych i czerpali mądrość z ich doświadczeń życiowych. Ale przede wszystkim Pan pragnie, abyśmy nie pozostawiali osób starszych samym sobie, abyśmy nie spychali ich na margines życia, co niestety zdarza się dziś nazbyt często.

To dobrze, że w tym roku obchody Światowego Dnia Dziadków i Osób Starszych oraz Światowy Dzień Młodzieży przypadają blisko siebie. Oba wydarzenia mówią o «pośpiechu» Maryi (por. w. 39), z jakim udała się do Elżbiety, a tym samym skłaniają nas do refleksji nad więzią między osobami młodymi i starszymi. Pan ufa, że młodzi, spotykając się z nimy, przyjmą wezwanie do pielęgnowania pamięci i rozpoznają dzięki nim dar przynależności do większej historii. Przyjaźń osoby starszej pomaga młodemu człowiekowi nie redukować życia do teraźniejszości i pamiętać, że nie wszystko zależy od jego zdolności. Z kolei u osób starszych obecność młodego człowieka rodzi nadzieję, że to, co przeżyły, nie zostanie utracone, a ich marzenia zostaną zrealizowane. Krótko mówiąc, nawiedzenie Elżbiety przez Maryję i świadomość, że miłosierdzie Pana jest przekazywane z pokolenia na pokolenie, pokazują, że nie możemy iść dalej — ani też zbawić się — sami, i że działanie Boga zawsze objawia się w całości, w dziejach ludu. Mówi o tym sama Maryja w Magnificat, radując się w Bogu, który uczynił nowe i zaskakujące cuda, wierny obietnicy danej Abrahamowi (por. ww. 51-55).

Aby lepiej przyjąć styl Bożego działania, pamiętajmy, że czas musi być przeżywany w pełni, ponieważ największe sprawy i najpiękniejsze marzenia nie urzeczywistniają się w jednej chwili, ale poprzez rozwój i dojrzewanie — w drodze, w dialogu, w relacji. Dlatego ci, którzy skupiają się tylko na tym, co doraźne, na własnych korzyściach, które należy osiągnąć szybko i zachłannie, na posiadaniu «wszystkiego i od razu», tracą z oczu działanie Boga. Natomiast Jego plan miłości obejmuje przeszłość, teraźniejszość i przyszłość, obejmuje i łączy pokolenia. Jest to projekt, który wykracza poza nas samych, ale w którym każdy z nas jest ważny, a przede wszystkim jest wezwany do pójścia dalej. Dla najmłodszych jest to kwestia wyjścia poza doraźność, w której zamyka nas rzeczywistość wirtualna, często odwracająca uwagę od konkretnych działań. Dla najstarszych oznacza to niekoncentrowanie się na słabnących siłach i niemyślenie z żalem o utraconych możliwościach. Patrzmy w przyszłość! Pozwólmy się kształtować łasce Bożej, która z pokolenia na pokolenie uwalnia nas od bezruchu w działaniu i tęsknoty za przeszłością.

W spotkaniu Maryi i Elżbiety, młodych i starych, Bóg daje nam swoją przyszłość. Wędrówka Maryi i gościnność Elżbiety otwierają bowiem drzwi do objawienia się zbawienia — poprzez ich uścisk Jego miłosierdzie wkracza z radosną łagodnością w ludzką historię. Chciałbym zatem zachęcić wszystkich do zastanowienia się nad tym spotkaniem, co więcej, do zamknięcia oczu i wyobrażenia sobie, jak w migawce, tego uścisku młodej Matki Boga ze starszą matką św. Jana Chrzciciela; do przedstawienia go sobie w myśli i uwidocznienia w sercu, do utrwalenia go w duszy jako świetlistej ikony wewnętrznej.

Zachęcam także, aby przejść od wyobraźni do konkretu, uczynić coś, aby objąć dziadków i osoby starsze. Nie zostawiajmy ich samych. Ich obecność w rodzinach i wspólnotach jest cenna, daje nam świadomość, że dzielimy to samo dziedzictwo i jesteśmy częścią ludu, w którym strzeże się korzeni. Tak, to właśnie osoby starsze przekazują nam przynależność do świętego ludu Bożego. Kościół, a także społeczeństwo ich potrzebują. Przekazują one teraźniejszości przeszłość, która jest niezbędna do budowania przyszłości. Czcijmy je, nie pozbawiajmy się ich towarzystwa i nie pozbawiajmy ich naszego, nie pozwólmy, by były odrzucane!

Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych ma być małym, delikatnym znakiem nadziei dla nich i dla całego Kościoła. Dlatego ponawiam moją zachętę dla wszystkich — diecezji, parafii, stowarzyszeń, wspólnot — aby go obchodzić, koncentrując się na przepełniającej radości z odnowionego spotkania młodych ze starszymi. Wam młodym, którzy przygotowujecie się do wyjazdu do Lizbony lub będziecie przeżywać Światowy Dzień Młodzieży w waszych miejscowościach, chciałbym powiedzieć: zanim wyruszycie, odwiedźcie swoich dziadków, odwiedźcie samotną osobę starszą! Jej modlitwa będzie was strzegła, i będziecie nosić w sercu błogosławieństwo tego spotkania. Was, osoby starsze, proszę, abyście towarzyszyły modlitwą młodym, którzy wkrótce będą świętować śdm . Ci ludzie młodzi są odpowiedzią Boga na wasze prośby, owocem tego, co zasialiście, znakiem, że Bóg nie opuszcza swojego ludu, ale zawsze odmładza go wyobraźnią Ducha Świętego.

Drodzy dziadkowie, drodzy bracia i siostry w podeszłym wieku, niech błogosławieństwo uścisku Maryi i Elżbiety dotrze do was i napełni wasze serca pokojem. Z miłością was błogosławię. A wy, proszę, módlcie się za mnie.

Rzym, u św. Jana na Lateranie, 31 maja 2023 r.,
w święto Nawiedzenia nmp

Franciszek