W setną rocznicę urodzin św. Jana Pawła II, 18 maja 2020 r., powstał w Rzymie Instytut Kultury imienia naszego świętego. Będzie on częścią Wydziału Filozofii Papieskiego Uniwersytetu św. Tomasza — Angelicum, na której to uczelni w latach 1946-1948 studiował młody ks. Karol Wojtyła i gdzie obronił doktorat poświęcony nauce św. Jana od Krzyża o wierze.
Nowo powstały Instytut Kultury będzie prowadził badania interdyscyplinarne, inspirowane myślą i dziedzictwem św. Jana Pawła ii. W dobie ideowego zamieszania, wątpliwości odnośnie do najbardziej fundamentalnych prawd, a więc myślowego nihilizmu i relatywizmu, istnieje potrzeba promowania poważnego myślenia i artykułowania zasad chrześcijańskiej kultury. Umiejscowienie Instytutu na dominikańskim uniwersytecie, mającym uniwersalny zasięg, w którym pielęgnuje się myśl teologiczną i filozoficzną św. Tomasza z Akwinu, dobrze wróży przyszłości tej nowej inicjatywy.
W świetle intuicji i prac św. Jana Pawła II planowane są projekty badawcze mające na celu zgłębianie współczesnego znaczenia takich zagadnień, jak kultura duchowa, solidarność, miłosierdzie, sprawiedliwość, demokracja, sztuka chrześcijańska, aktualne ideologie, miejsce Kościoła we współczesnym świecie oraz kryzys duchowy Europy. W Instytucie tym będą się odbywały publiczne wykłady profesorów zapraszanych z całego świata, szersze międzynarodowe konferencje, a także seminaria dla wąskiego grona wybitnych uczonych, wzorowane na spotkaniach organizowanych swego czasu przez św. Jana Pawła ii w Castel Gandolfo. Instytut będzie także fundował stypendia dla doktorantów z Polski, będzie finansował publikacje i wyjazdy studentów Angelicum do Polski, aby zapoznali się z ojczyzną św. Jana Pawła ii.
Papieski Uniwersytet św. Tomasza w Rzymie jest miejscem szczególnie predysponowanym do tego, by właśnie tu działał Instytut Kultury. Na Angelicum kształcą się studenci z ponad stu krajów — księża, klerycy, siostry zakonne oraz świeccy. Aktualnie wiele amerykańskich diecezji posyła swych najlepszych studentów na studia do Rzymu, aby poznając na tej dominikańskiej uczelni dorobek św. Tomasza, przygotowali się do kapłaństwa czy też — jak młody ks. Wojtyła — podejmowali studia uzupełniające. Ponadto, studenci z krajów afrykańskich, z Indii czy Ameryki Łacińskiej, w tym liczne siostry zakonne i świeccy, otrzymują tutaj wykształcenie o uniwersalnym oddechu. Wśród absolwentów Angelicum jest wielu kardynałów, biskupów, a także liczni świeccy z krajów rozwijających się, którzy po powrocie do domu angażują się w życie publiczne i nauczają w szkołach i uniwersytetach.
Ten rzymski uniwersytet papieski, mający cztery wydziały: teologii, filozofii, prawa kanonicznego oraz nauk społecznych, na którym wykładają profesorowie z kilkunastu krajów, w dużej mierze dominikanie, jest miejscem kontaktów, wymiany doświadczeń i myśli oraz rozszerzania horyzontów, a zarazem jest szkołą zakorzenioną w wielkiej intelektualnej tradycji Kościoła. Rektorem Angelicum jest obecnie polski dominikanin, o. Michał Paluch.
Instytut Kultury św. Jana Pawła ii rozpoczyna swą działalność skromnie, na razie z planem na lata 2020-2025. Jego powstanie stało się możliwe dzięki zaangażowaniu i finansowemu wsparciu dwóch prywatnych instytucji z Polski, Fundacji Świętego Mikołaja oraz Fundacji Futura — Iuventa. Obie te fundacje, działające na bazie osobistej ofiarności ludzi, a więc niezależne od państwowych subwencji, mają dorobek i doświadczenie w promowaniu chrześcijańskiej kultury w Polsce i istnieją już od ponad dwudziestu lat. Teraz, poprzez nową rzymską inicjatywę, pragną rozszerzyć swą ofiarność, tak aby dorobek myślowy świętego Papieża z Polski nie poszedł w zapomnienie i nadal zapładniał kulturę katolicką o zasięgu powszechnym.
Podczas inauguracji Instytutu Kultury św. Jana Pawła II — która z powodu pandemii odbywała się on line — odczytane zostało przesłanie Papieża Franciszka oraz wysłuchano wykładu francuskiego historyka, filozofa i laureata Nagrody Ratzingera, prof. Rémiego Brague’a.
Zdjęcia są wyłączną własnością Uniwersytetu św. Tomasza — Angelicum
O. Wojciech Giertych OP